17 °c

Anemi hakkında her şey!

Vücut dokularına yeterli oksijenin taşınabilmesi için gerekli olan kırmızı kan hücrelerinin eksikliği olarak tanımlanabilen anemi, farklı türleri ve her türünün farklı nedenleri olabilen bir kan hastalığıdır.

Sağlık Haberi
Anemi hakkında her şey!
Anemi hakkında her şey!

Geçici ya da kalıcı olabilen anemi halk arasında “kansızlık” olarak bilinir ve yol açtığı şikayetlerle kişinin hem genel sağlık durumunu hem de günlük yaşantısını olumsuz yönde etkiler. Aneminin en sık görülen türü demir eksikliğine bağlı anemi olup çoğunlukla az gelişmiş ülkelerdeki beslenme yetersizliği sonucu ortaya çıkar.

Anemi Nedir?

Dünya nüfusunun yaklaşık %24,8’ini etkileyen, yaklaşık 400 farklı çeşidi olan, genellikle kadınları ve okul çağı öncesindeki çocuklarda görülen; kandaki kırmızı kan hücresi yani Hemoglobin (Hb) değerlerinin 11 g/dl’nin altında olması durumudur.

Kandaki kırmızı hücre sayısının azalması vücudun geneline normalden daha az oksijenin taşınmasına ve dolayısıyla organlar için oksijen yetmezliğine neden olur. Bu hastalığın belirtileri kişiden kişiye değişse de bazı belirtilerin görülme sıklığı diğerlerine oranla çok daha fazladır.

Anemi Belirtileri Nelerdir?

Anemi türlerinin hepsinin ortak belirtisi kişide kronik yorgunluk ve enerji azlığının görülmesidir. Kişi gün boyu kendini bitkin hisseder, yorulma hızı artar, baş dönmesi ile birlikte sersemlik hali hisseder.

Diğer anemi belirtileri şu şekilde sıralanabilir:

  • Deride kuruluk,
  • Kalp atışlarında düzensizlik ya da hızlanma,
  • Nefesin hemen kesilmesi,
  • Göğüs ağrısı,
  • Baş ağrısı,
  • Bağışıklık sisteminin zayıflamasına bağlı olarak sık hastalanma,
  • Konsantrasyon bozukluğu ve verimlilik düşüşü,
  • Bacaklarda kramp oluşumu,
  • Uykuya geçerken zorlanma.

Anemi belirtileri kişiden kişiye ve hastalığın ne kadar ilerlediğine göre değişebilir. Bazı kişiler kendilerindeki kansızlık belirtilerini fark edemeyebilirler. Hastalığın ilerleme seyrine bağlı olarak az önce belirtilerin bir ya da bir kaçı aynı anda görülebilir.

Anemi Nedenleri Nelerdir?

Vücut metabolizması sağlıklı bir şekilde çalışmak için kırmızı kan hücrelerine gereksinim duyar, kırmızı kan hücreleri demir moleküllerini vücudun tamamına taşımakla görevlidir.

Bazı hastalıklar ya da koşullar kandaki kırmızı hücre sayısının azalmasına neden olur. Anemi hastalığının birçok türü ve aynı zamanda birçok nedeni bulunmaktadır. Bazı anemi türlerinin sebepleri henüz net bir şekilde tespit edilememiştir. Ancak bir genelleme yapmak gerekirse kansızlığa neden olan faktörler şu şekilde sıralanabilir:

  • Ani kan kayıpları,
  • Kırmızı kan hücrelerinin yetersiz üretilmesi,
  • Kan kanserleri (lenfoma, multiple myeloma vb.)
  • Enfeksiyonlar,
  • Kullanılan medikal ilaçlar,
  • Kırmızı kan hücrelerinin aşırı yıkımı,
  • Genetik faktörler,
  • Sindirim sistemi hastalıkları,
  • B12 vitamin alımının yetersizliği,
  • Hormonal bozukluklar,
  • Böbrek hastalıkları,
  • Kanser, enfeksiyon, lupus, diyabet gibi kronik hastalıklar

Anemi Çeşitleri Nelerdir?

Başlıca anemi çeşitleri 5 tanedir.

Demir Eksikliğine Bağlı Anemi 

Aneminin en sık görülen çeşididir. Genellikle kadınlarda ve çocuklarda görülen demir eksikliğine bağlı anemi az gelişmiş ülkelerdeki kişileri etkileyen en yaygın sağlık sorunlarından biridir. Besin yoluyla yeterince demir alınamaması veya demirin fazla emilimiyle ortaya çıkan bu anemi türü basit bir kan testi ile teşhis edilebilir.

Aplastik Anemi

Yorgunluk, cilt tahrişleri, baş ağrısı, nefes darlığı ve burun kanamaları gibi belirtileri olan aplastik anemi vücudun yeterince yeni kan hücresi üretememesine bağlı olarak ortaya çıkar. İnsan ömrünün herhangi bir döneminde görülebilen aplastik anemi, aniden gelişir ve zaman içerisinde kötüleşir. Aneminin en nadir görülen ve en ciddi çeşitlerinden biridir.

Megaloblastik Anemi

Vücuttaki kırmızı kan hücrelerinin normalden az olması durumudur. B12 vitamini ve folik asit eksikliği nedeniyle görülebilen bu anemi türü kasların zayıflamasına, bide bulantısına, cilt solgunluğuna, nefes darlığına, iştah kaybına, kalp ritminde düzensizleşmeye yol açabilir. Genel kan sayımı ile megaloblastik anemi türü teşhis edilebilir.

Orak Hücreli Anemi

Vücuda yeterince oksijen taşınması için yeterli oranda sağlıklı kırmızı kan hücresinin bulunmaması durumu olup kalıtımsaldır. Orak hücreli anemi hastalığının en sık görülen yan etkileri arasında dil şişkinliği, kas zayıflaması, cilt renginde solma, ishal, mide bulantısı, kalp atışlarında hızlanma gibi şikayetler yer alır.

Akdeniz Anemisi

Kırmızı kan hücrelerinin aşırı yıkımına yol açan ve Talasemi olarak da bilinen Akdeniz anemisi; genetik alyuvar bozukluğu olarak tanımlanır. Talasemi genetik bir hastalık olduğu için talasemi hastalarının aile bireylerinden en az birinde bu hastalık görülür.

İdrar renginde koyulaşma, gelişme geriliği, kronik yorgunluk ve cilt solgunluğu gibi belirtilerle kendini gösteren bu hastalığın etkileri bazı durumlarda hiç hissedilmeyebilir.

Anemi Tedavisi

Anemi, metabolizmadaki diğer sorunların bir sonucu olarak ortaya çıkan bir hastalıktan ziyade bir semptom olarak da düşünülebilir. Aneminin neden oluştuğu tedavi sürecini doğrudan şekillendirir.

  • Demir eksikliğine bağlı aneminin tedavisinde demir takviyelerinin alınması ve beslenme düzeninin değiştirilmesi gerekir. Kan kaybıyla ilişkili bir anemi oluşumu söz konusu olduğunda kanamanın durdurulması için cerrahi müdahaleye başvurulabilir.
  • B12 ve folik asit eksikliğine bağlı oluşan aneminin tedavisinde bu vitamin ve minerallerin takviyelerinin kullanılması önerilir.
  • Aplastik aneminin tedavisinde kırmızı kan hücre sayısını arttırmak amacıyla kan nakli gerekebilir.
  • Orak hücre anemisinin tedavisinde kandaki oksijen oranını arttıran, ağrı kesen ve anemiye bağlı oluşan şikayetlerin azaltılması amacını taşıyan ilaçlar kullanılmalıdır. Kemik iliği nakli de bazı durumlarda tedavi için doğru bir karar olabilir. Hidroksiüre adı verilen bir kanser ilacının da bu hastalığın tedavisinde kullanıldığı bilinmektedir.
  • Akdeniz anemisi olan kişilerin tedavisinde birçok yönteme başvurulabilir. İlaçlar, folik asit destekleri, kan nakli, kemik iliği nakli gibi farklı yöntemler hastalığın şikayetlerini azaltmak için tercih edilebilir. 

http://www.saglikk.com/hastaliklar/anemi-nedir-anemi-cesitleri-belirtileri-nedenleri-ve-tedavisi/963

Sıradaki Haber